Zalanie budynku może mieć różne przyczyny, ale zawsze wymaga szybkiego i przemyślanego działania. Prawidłowo przeprowadzone osuszanie po zalaniu pozwoli ograniczyć wydatki i zapobiec rozwojowi chorobotwórczych pleśni i grzybów.
Warto wiedzieć, które zalane przedmioty należy wyrzucić, a które z nich można wyczyścić i osuszyć. Dom dotknięty powodzią będzie wymagał o wiele więcej zaangażowania niż zalane przez sąsiada mieszkanie w bloku.
Podpowiadamy co zrobić w pierwszej kolejności, jeśli Twój dom uległ zalaniu. Odpowiadamy na pytania jak walczyć z wilgocią i po jakim czasie od zalania pojawia się grzyb. Tłumaczymy czym grozi zignorowany problem wilgoci i dlaczego warto kupić osuszacz powietrza.
1.1. Ocena przyczyny zalania budynku i stopnia szkód
1.2. Wyeliminowanie źródła wilgoci w domu
1.3. Osuszanie ścian po zalaniu
1.3.1. Jak osuszać ściany samodzielnie
1.4. Usuwanie wilgoci spod posadzki
1.5. Usuwanie pleśni i grzybów
2. Kiedy osuszanie mieszkania jest konieczne
1.1. Wady konstrukcyjne budynku (zalanie deszczówką)
1.2. Awaria sieci wodno-kanalizacyjnej
1.3. Zalanie mieszkania przez sąsiada
1.4. Zalanie domu na skutek powodzi
1. Osuszanie po zalaniu krok po kroku
Osuszanie mieszkania zazwyczaj trwa od 1 do 3 tygodni, przy czym decydujące znaczenie ma stopień zalania i powstałych szkód.
Dom po zalaniu wymaga zazwyczaj nie tylko osuszania, ale także czyszczenia (muł, błoto, ścieki) i dezynfekcji. Dlatego prace mogą się wydłużyć, szczególnie w przypadku starych domów lub budynków z piwnicami.
Więcej wysiłku wymaga również osuszanie po ulewie, szczególnie, gdy przez dłuższy czas utrzymuje się deszczowa pogoda.
Przedstawimy tutaj główne etapy tego procesu.
Krok 1. Ocena przyczyny zalania i stopnia szkód
- W pierwszej kolejności należy zadbać o własne bezpieczeństwo. Jeśli istnieją wątpliwości co do stanu konstrukcji budynku, to nie powinno się w nim przebywać.
- Zanim rozpoczną się jakiekolwiek prace związane z oczyszczaniem i osuszaniem domu, niezbędne jest odłączenie zalanych pomieszczeń od sieci energetycznej i gazowej.
Do dalszych prac warto wyposażyć się w odzież ochronną oraz odpowiednie obuwie. Podczas czyszczenia i samodzielnej dezynfekcji powinno się nosić rękawice i maskę.
- Później zazwyczaj konieczne jest usunięcie całej wody, która zebrała się w pomieszczeniach. W przypadku powodzi lub awarii sieci kanalizacyjnej wymagane będzie także pozbycie się zanieczyszczeń i zalegającej warstwy osadu. Osuszanie po ulewnych deszczach zwykle trwa dłużej z powodu niekorzystnych warunków pogodowych.
- Kolejnym krokiem jest określenie przyczyny problemu oraz skali zniszczeń. Powodem zalania mogą być błędy konstrukcyjne w budynku, awaria sieci wodno-kanalizacyjnej, powódź, a w przypadku mieszkania w bloku lub kamienicy także zalanie przez sąsiada.
- Podczas oceny skali zniszczeń spowodowanych zalaniem wykonuje się pomiar wilgotności ścian, posadzek oraz drewnianych elementów wyposażenia. Poznanie ich stanu jest niezbędne do zaplanowania zakresu prac związanych z osuszaniem.
Dodatkowo, niezależnie od posiadania ubezpieczenia budynku lub jego braku, powinno się udokumentować (w postaci zdjęć lub filmów) straty oraz zniszczenia.
Wilgotność murów, jak zrobić pomiar?
Pomiar wilgotności murów można wykonać samodzielnie, korzystając z odpowiedniego miernika oporowego.
Jeśli wilgotność wynosi do 3%, mury uznaje się za suche. 3-5% wskazuje na lekkie zawilgocenie, które nie wymaga jeszcze osuszania ścian.
Drewniane elementy konstrukcyjne powinny mieć wilgotność do 18%, a drewniane materiały wykończeniowe do 10%.
W przypadku podłogi należy usunąć posadzki z desek, paneli drewnianych i wykładzin. Jeśli podkład betonowy nie ma śladów uszkodzeń, nie będzie konieczne usunięcie go, a jedynie oczyszczenie, osuszenie i zdezynfekowanie.
Selekcja rzeczy po powodzi. To musisz wyrzucić
Najpoważniejsze szkody powoduje zwykle zalanie związane z powodzią. Bakterie obecne w wodzie powodziowej sprawiają, że ze ścian i podłóg trzeba usunąć farby, tynki, tapety, płyty gipsowo-kartonowe, drewniane parkiety, wykładziny dywanowe i PCV, panele.
Poniżej prezentujemy listę rzeczy, które po zalaniu powinno się wyrzucić, szczególnie gdy miały kontakt z zanieczyszczoną wodą lub wodą powodziową:
- żywność,
- meble tapicerowane,
- materace, kołdry, poduszki,
- dywany i wykładziny,
- pluszowe zabawki,
- książki i czasopisma.
Warto dobrze przewietrzyć zalane pomieszczenia, a meble i inne przedmioty wynieść na zewnątrz (jeśli jest odpowiednia pogoda). W przypadku niewielkiego zalania, które częściej dotyczy mieszkań, niektóre przedmioty można uchronić przed wyrzuceniem:
- meble – dobre jakościowo drewniane meble należy szybko oczyścić i osuszyć; najlepiej wystawić je na zewnątrz, jeśli są ku temu odpowiednie warunki pogodowe;
- ubrania i pościel – jeśli zostało zamoczone to należy je wyprać w najwyższej dopuszczalnej temperaturze, a jeśli to możliwe także wygotować i zastosować środek do dezynfekcji,
- wyposażenie kuchenne (oprócz naczyń porowatych np. z gliny czy kamionki, które łatwo gromadzą zanieczyszczenia) – trzeba je wymyć i wygotować w wodzie z dodatkiem sody,
- urządzenia RTV i AGD – działające urządzenia należy umyć, osuszyć i zdezynfekować, używając specjalnie do tego przeznaczonych środków chemicznych.
Zobacz także: „Optymalna temperatura i wilgotność powietrza w mieszkaniu”
Krok 2. Wyeliminowanie źródła wilgoci w domu
Osuszenie budynku nie zapobiega jego ponownemu zalaniu. Nieszczelne fundamenty nadal będą przepuszczały wodę, która gromadzić się będzie w ścianach.
Ponowne zalewanie budynku jest pewne również w przypadku zatkania rur odprowadzających deszczówkę albo nieprawidłowo skonstruowanych połaci dachowych.
Nierzadko problem stanowi brak dobrej izolacji przeciwwilgociowej. Skutkiem jest kapilarne podciąganie wilgoci, czyli transportowanie wody z gruntu w murze ku górze. W takiej sytuacji można zastosować iniekcję.
Iniekcja często zaliczana jest do inwazyjnych metod osuszania budynków, ale w rzeczywistości nie służy osuszeniu, ale zapobiega ponownemu namakaniu ścian.
Polega ona na tym, że do specjalnie wykonanych otworów wprowadzana jest masa iniekcyjna. W kontakcie z wodą i innymi związkami masa krystalizuje się i zamyka kapilary (mikrokanaliki obecne w materiałach budowlanych). Tworzy w ten sposób barierę dla wilgoci.
Eliminacja przyczyny zalewania budynku może się wiązać z dużymi kosztami i być czasochłonna. Doraźne rozwiązanie stanowi osuszacz powietrza na pleśń, który wykorzystuje się do usunięcia wilgoci ze ścian.
Krok 3. Osuszanie ścian po zalaniu mieszkania
Wodę zgromadzoną w ścianach budynku można usunąć poprzez osuszanie powietrza. Obniżenie jego wilgotności sprawia bowiem, że woda odparowuje z murów.
Na tym etapie prac niezbędnym urządzeniem będzie osuszacz powietrza. Do wyboru mamy osuszanie kondensacyjne albo adsorpcyjne. Osuszanie po zalaniu powinno być intensywne i wydajne, dlatego warto wybrać urządzenia o większej wydajności (30 litrów na dobę i więcej).
Osuszacz kondensacyjny – jego działanie jest podobne do mechanizmu występującego w klimatyzacji.
Urządzenie ma bowiem parownik i skraplacz. Powietrze trafia do pierwszego z nich, gdzie dochodzi do jego schłodzenia i skroplenia wody, a potem pozbawione wilgoci wędruje do skraplacza, gdzie ulega ponownemu ogrzaniu. Na końcu wraca do pomieszczenia. Skroplona woda zostaje w zbiorniku.
Osuszacz adsorpcyjny – wykorzystuje materiał pochłaniający wilgoć. Granulat silikonowy pochłania wodę z powietrza, którą następnie odciąga elektronika.
Skutkiem ubocznym pracy tego typu osuszacza jest znaczny wzrost temperatury. Powietrze wraca bowiem do pomieszczenia mocno ocieplone. W pewnych sytuacjach to zaleta. Taki osuszacz świetnie sprawdzi się w pomieszczeniach o niższej temperaturze, np. w piwnicach.
Tempo osuszania ścian uzależnione jest przede wszystkim od wydajności wybranego urządzenia. O ile przy lekkich problemach z wilgotnością powietrza w pomieszczeniu o powierzchni 20 m² wystarczy sprzęt o wydajności 8 l na dobę, to osuszanie po zalaniu powinno mieć zdecydowanie szybsze tempo odprowadzania wody.
Wydajność domowych osuszaczy powietrza zazwyczaj wynosi 10-40 l na dobę. W przypadku osuszaczy budowlanych może ona sięgać 100 l.
Jak osuszać ściany samodzielnie? Użyj osuszacz powietrza
Osuszanie ścian to czynność, którą da się bez problemu wykonać samodzielnie. Osuszacz powietrza można kupić, jak również wypożyczyć. Pamiętaj, że zwykły pochłaniacz wilgoci nie poradzi sobie z osuszaniem po zalaniu.
Odprowadzanie wody - do zbiornika lub na zewnątrz
Zarówno osuszanie kondensacyjne, jak i adsorpcyjne, prowadzi do skraplania wody, która w większości osuszaczy trafia do zbiornika urządzenia. Możesz również skorzystać z wężyka odpływowego, ale wówczas konieczne będzie podstawienie zbiornika (np. dużego wiadra) i regularne opróżnianie go.
Wyjątek stanowią osuszacze wyposażone w pompkę, która pozwala odprowadzać wodę poza budynek albo do kanalizacji.
Okna i kanały wentylacyjne - podczas suszenia lepiej je zamknąć czy otworzyć?
Czy osuszanie ścian po zalaniu mieszkania powinno być poprzedzone uszczelnieniem okien oraz zamknięciem kanałów wentylacyjnych?
Przed podjęciem takiej decyzji warto sprawdzić wilgotność powietrza na zewnątrz. Nie bez znaczenia jest tu też pora roku. Im wyższa temperatura powietrza, tym więcej wody jest ono w stanie przyswoić.
Zależność między zawartością wody w powietrzu i temperaturą a wilgotnością względną prezentuje wykres Carriera.
Zimą chłodne powietrze z zewnątrz ulega w pomieszczeniu nagrzaniu, przez co jego wilgotność względna spada. Ma to korzystny wpływ na przebieg procesu oczyszczania.
Latem powietrze na zewnątrz jest gorące i często ma wysoką wilgotność. Wtedy wyeliminowanie jego dopływu do osuszanego pomieszczenia ma sens.
Odsłonięcie ścian przy osuszaniu adsorpcyjnym
W przypadku zastosowania osuszania adsorpcyjnego ściany poddawane osuszaniu warto osłonić folią, która na górze zostanie przyczepiona do sufitu.
Wówczas możliwe będzie wsunięcie przewodu wywiewnego pomiędzy ścianę a folię. To właśnie tam skierowane zostanie suche i ogrzane powietrze, co zwiększy efektywność procesu osuszania.
Klimatyzator przenośny do osuszania domu po zalaniu
Osuszanie powietrza to efekt uboczny pracy każdego klimatyzatora. Osuszanie dostępne jest też jako oddzielny tryb (można z niego korzystać bez chłodzenia).
Klimatyzatory przenośne mają zwykle dużą wydajność osuszania, która może wynosić nawet 70 litrów na dobę.
Więcej przeczytasz w tym artykule: „Klimatyzator przenośny z funkcją osuszania – wybieramy najlepszy!„
Krok 4. Usuwanie wilgoci spod posadzki
Woda zgromadzona w styropianie obecnym w podłodze nie odparowuje tak jak ta obecna w ścianach budynku. Usunięcie jej wymaga zatem podjęcia innych działań, z którymi nie można zwlekać.
Woda obecna pod posadzką rozprzestrzenia się, przez co może spowodować zawilgocenie pomieszczeń, które pierwotnie nie uległy zalaniu. Dobra wiadomość jest taka, że rzadko konieczne są skucie całej posadzki i wymiana izolacji.
Osuszanie posadzki po zalaniu rozpoczyna się od usunięcia obecnej pod nią wody przy pomocy pompy ciśnieniowej. Pozostała wilgoć usuwana jest poprzez wtłoczenie pod posadzkę suchego powietrza.
W tym celu wykonuje się specjalne otwory – przez część z nich powietrze jest wtłaczane do środka, a przez pozostałe wraca do pomieszczenia po nasyceniu wilgocią. Wilgotne powietrze zostaje osuszone w osuszaczu i z powrotem wędruje do sprężarki, w celu wprowadzenia pod posadzkę.
Krok 5. Usuwanie pleśni i grzybów
Usunięcie wody obecnej w ścianach i pod posadzką niestety nie kończy prac związanych z osuszaniem domu. Często pozostałością po zalaniu są bowiem grzyby i pleśń, które nie tylko wyglądają nieestetycznie, ale i stanowią zagrożenie dla zdrowia.
Po jakim czasie od zalania wychodzi grzyb?
Warto zaznaczyć, że do rozwoju grzyba może dojść nie tylko w przypadku zalania. Wilgotność powietrza powyżej 60%, szczególnie połączona z temperaturą powyżej 25 st. C. już tworzy świetne warunki dla grzybów i pleśni.
Wiele osób zastanawia się, po jakim czasie od zalania wychodzi grzyb. Otóż zarodniki grzyba pojawiają się już 5 dni po zalaniu.
Czyszczenie domu po zalaniu
Dlatego czyszczenie domu po zalaniu to ważny etap, którego nie powinno się pomijać. Odkażanie pomieszczeń odpowiednimi środkami zahamuje rozwój bakterii oraz może zapobiec wystąpieniu pleśni i grzybów.
- Podczas czyszczenia pomieszczeń po zalaniu można wykorzystać wapno chlorowane (chlorek bielący rozpuszczony w wodzie), które ograniczy rozwój pleśni. Rozwiązanie to dedykowane jest pomieszczeniom, które mogą być dokładnie wietrzone podczas czyszczenia.
- Do chlorku można dodać detergenty, które usprawnią zmywanie zabrudzeń. Ważne, żeby środki te nie miały w składzie amoniaku, bo ten w połączeniu z chlorkiem tworzy toksyczny gaz.
- Odgrzybianie w domach dotkniętych powodzią często wymaga skucia odpadającego tynku, a potem nałożenia preparatu odgrzybiającego. Później można już położyć nowy tynk i farbę.
- Działania te można połączyć z ozonowaniem. Ozon niszczy m.in. grzyby i roztocza, a także neutralizuje nieprzyjemne zapachy.
Jeśli proces ozonowania wykonujemy samodzielnie, trzeba pamiętać o tym, że w poddawanym takiemu oczyszczaniu pomieszczeniu nie mogą przebywać ludzie ani zwierzęta. Warto też usunąć z niego rośliny. Osoba przeprowadzająca ozonowanie musi mieć na sobie odpowiednią maskę.
Przyczyny zalewania budynku możemy podzielić na cztery kategorie.
2.1. Wady konstrukcyjne budynku (zalanie deszczówką)
Zalanie domu deszczówką zazwyczaj ma związek z wadami konstrukcyjnymi budynku, takimi jak:
- nieprawidłowo wykonane izolacje przeciwwilgociowe fundamentów,
- źle wykonane albo uszkodzone połacie dachu,
- zatkane rynny i studzienki odpływowe,
- źle wykonany komin.
W przypadku nowych budynków wilgoć w domu może być spowodowana zbyt szybkim tempem prac budowlanych i obecnością wody w użytych materiałach budowlanych. Niekiedy wynika z nieprzeprowadzenia osuszania po zakończeniu prac wykończeniowych. Ściany schną naturalnie do jednego roku.
2.2. Awaria sieci wodno-kanalizacyjnej
Awarie sieci wodno-kanalizacyjnej nie należą do rzadkości. Czasami zalanie ma związek z uszkodzeniem rury odpływowej, niewłaściwym podłączeniem urządzeń do instalacji wodno-kanalizacyjnej albo awarią pralki czy zmywarki.
Zdarza się, że niewielkie wycieki zostają zauważone dopiero po kilku dniach czy nawet tygodniach. Dobrym nawykiem jest zatem kontrolowanie szczelności połączeń i uszczelek oraz szybka naprawa usterek obecnych w urządzeniach.
2.3. Zalanie mieszkania przez sąsiada
Osuszanie mieszkania najczęściej jest niezbędne z powodu zalania przez sąsiada. Bezpośrednią przyczynę stanowi zazwyczaj pęknięcie rury albo wężyka odprowadzającego wodę w pralce, uszkodzenie zaworu czy zapchanie kanalizacji.
Przed przystąpieniem do osuszania ważne jest sporządzenie dokumentacji szkody i kontakt z rzeczoznawcą ubezpieczeniowym. Działania te ułatwią uzyskanie odszkodowania z polisy sąsiada albo własnej.
2.4. Zalanie domu na skutek powodzi
Zalanie spowodowane powodzią często ma poważne skutki, których usunięcie pochłania sporo czasu i pieniędzy. Wiele elementów wyposażenia nie nadaje się już do użytku. W przypadku powodzi warto, aby oceny stanu budynku i wyznaczania zakresu niezbędnych prac dokonał specjalista.
Osuszanie po zalaniu trwa zwykle od 1 do 3 tygodni, w zależności od rozległości szkód i użytych metod osuszania. Do osuszania domu po zalaniu warto wykorzystać mocny osuszacz powietrza (wydajność minimum 30 l/24 h), który przyspieszy cały proces.
Osuszanie mieszkania po zalaniu wiąże się również z wyrzuceniem niektórych przedmiotów, które nie będą nadawały się do użytku. To szczególnie ważne, jeśli do domu dostała się woda powodziowa, zwykle mocno zanieczyszczona. Trzeba będzie wyrzucić zalane jedzenie, książki, pluszowe zabawki, wykładziny, kołdry i materace.
Pomiar miernikiem oporowym, który wykaże 3% lub mniej oznacza, że mury są suche. Natomiast drewniane elementy konstrukcji uważa się za suche, gdy ich wilgotność wynosi maksymalnie 18%.
Źródła
- Jak szybko osuszyć mieszkanie po zalaniu?
https://muratordom.pl/remont-domu/problemy-z-wilgocia-i-zagrzybieniem/jak-szybko-osuszyc-mieszkanie-po-zalaniu-aa-ZkDh-QHzj-ukVS.html, - Osuszanie murów metodą iniekcji – jak to się robi?
http://www.e-izolacje.pl/a/osuszanie-murow-metoda-iniekcji-jak-to-sie-robi-19128.html - Zalany dom. Co z wyposażenia domu można uratować, a co trzeba wyrzucić?
https://muratordom.pl/remont-domu/odnawianie-wnetrz/dom-po-powodzi-co-wyrzucic-co-zostawic-aa-KWSJ-anwV-ACxo.html - Co zrobić z zalaną podłogą, stropem i ścianami?
https://www.budujesz.pl/wiadomosc/co-zrobic-z-zalana-podloga-stropem-i-scianami/7875/ - Czy iniekcja ciśnieniowa, krystaliczna lub grawitacyjna osuszy ścianę?
https://remonty-budowy.pl/czy-iniekcja-cisnieniowa-krystaliczna-lub-grawitacyjna-osuszy-sciane/ - Osuszanie posadzkowe, Zalane mieszkanie – co robić?
https://www.pro-dry.pl/osuszanie-budynkow/osuszanie-podposadzkowe.html
https://www.zaplo.pl/blog/zalane-mieszkanie-co-robic - Osuszacze. Przydadzą się po zalaniu domu albo podczas prac wykończeniowych. Jaki wybrać? https://muratordom.pl/remont-domu/sprzet-i-narzedzia/osuszacze-aa-nVey-zWqK-akDG.html
- Pomiary wilgotności powietrza i materiałów
https://budujemydom.pl/stan-surowy/sciany-i-stropy/porady/10878-pomiary-wilgotnosci-powietrza-i-materialow
Poradniki nachlodno.pl
Stęchlizna to odór towarzyszący powstawaniu grzybów, pleśni i wilgoci. Nieprzyjemny zapach najczęściej pojawia się w starym budownictwie lub w domach z zabytkowymi meblami. Jedną z przyczyn powstawania stęchlizny jest zbyt...
Dowiedz się więcej
Odpowiednia wilgotność powinna mieścić się w zakresie od 40 do 60%. Najlepsza dla zdrowia jest wilgotność na poziomie około 50%. Zawartość wody w powietrzu sprawdzisz za pomocą higrometru (wilgotnościomierza).
Dowiedz się więcej