Temperatura i wilgotność – jak zadbać o zdrowy klimat w domu?

Temperatura i wilgotność powietrza w mieszkaniu mają ogromne znaczenie dla naszego samopoczucia, komfortu i zdrowia. 

Szkodliwe są zarówno przegrzanie organizmu oraz oddychanie zbyt suchym powietrzem, jak i zbyt niska temperatura otoczenia lub wysoki poziom wilgotności. Możemy to przypłacić poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

Szczególnie narażone na problemy zdrowotne są dzieci oraz osoby starsze.

Spis treści

1. Prawidłowa temperatura w domu
2.  Wilgotność powietrza w domu – optymalne wartości
3.  Komfort cieplny – co to takiego?

Prawidłowa temperatura w domu

Według Światowej Organizacji Zdrowia temperatura powinna być dopasowana do rodzaju pomieszczenia, w zależności od funkcji, jakie ono spełnia.

Dlatego w pomieszczeniach, gdzie najczęściej przebywamy, czyli w pokoju oraz sypialni powinno być odpowiednio 22 oraz 18°C.

Natomiast wilgotność powinna mieścić się w granicach 40 – 60% wilgotności względnej (RH).

To szczególnie istotne, jeżeli w domu przebywa małe dziecko. Niestety utarło się przekonanie, że niemowlęta i małe dzieci powinny przebywać w wyższej temperaturze, co skutkuje przegrzewaniem pomieszczeń i ograniczeniem wietrzenia nawet do zera. To duży błąd!

Dzieci, ze względu na wyższą temperaturę ciała, mogą bardzo łatwo ulec przegrzaniu. Jeżeli w domu jest za ciepło, dziecięca odporność obniża się, przez co staje się ono łatwym celem dla wirusów i bakterii.

Jeżeli dodamy do tego różnicę temperatur między tą wewnątrz, a na zewnątrz, złapanie infekcji górnych dróg oddechowych gwarantowane. Prócz tego wszyscy domownicy mogą odczuwać:

• problemy z koncentracją,
• bóle głowy, duszności,
• spadek ciśnienia, senność, ale przy tym utrudnienia w zasypianiu.

Jesienią i zimą mamy kontrolę nad temperaturą. Co jednak można zrobić, gdy jest nam za gorąco latem?

Jeśli jednak metody doraźne nie są wystarczająco skuteczne, klimatyzator przenośny to polecany wybór na skuteczne ochłodzenie nawet dużych powierzchni bez drogiego kosztu montażu i serwisowania.

Szukasz sprzętu dla siebie? Polecamy nasz ranking przenośnych klimatyzatorów. Dzięki nam będzie chłodniej w dobrej cenie. 

Zobacz ranking klimatyzatorów przenośnych

Wilgotność powietrza w domu – optymalne wartości

Optymalny poziom wilgotności powietrza jest równie ważny dla zdrowia i samopoczucia, co temperatura. Wilgotność względna w pomieszczeniu powinna utrzymywać się w granicach 40-60%.

Co to jest wilgotność względna? To wartość wyrażana w procentach, która określa stosunek tego, ile pary wodnej znajduje się w danej chwili w powietrzu do tego, ile to powietrze może jej zawierać maksymalnie. 

CIEKAWOSTKA 📚

Dla dwóch różnych miejsc na ziemi, w których wilgotność względna jest taka sama, ale temperatura powietrza jest inna, ilość pary wodnej także będzie zróżnicowana. Większa chłonność wody występuje w powietrzu o wyższej temperaturze.

Dwie różne temperatury otoczenia, ale wilgotność względna taka sama – takie warunki mogą oznaczać ponad czterokrotnie większą ilość wody dla cieplejszego powietrza.

Wilgotność względna jest ważnym aspektem na co dzień. Dla przykładu – jeżeli powietrze z zewnątrz o temperaturze 0°C i wilgotności względnej na poziomie 80% dostanie się do pomieszczenia, w którym temperatura powietrza wynosi ok. 22°C, jego wilgotność spadnie aż do 18%, a więc znacznie poniżej „zdrowego” poziomu.

To samo powietrze, które na zewnątrz nasycone jest parą wodną, w domu okazuje się suche, dlatego niewskazane jest długie wietrzenie pomieszczeń.

Zbyt suche powietrze w domu — negatywny wpływ na zdrowie

Niski poziom wilgoci jest niebezpieczny dla zdrowia – suche powietrze to główny czynnik przemieszczania się kurzu, bakterii i wirusów w powietrzu. 

Wydłuża się również ich czas przeżycia, dlatego kaszel i kichanie w zbyt suchym pomieszczeniu powodują, że drobnoustroje mogą tam bytować nawet do 40 godzin.  

Dzieje się tak dlatego, że cząsteczki aerozolu, a więc wydzieliny z bakteriami, nie są mniej obciążone wilgocią powietrza, a przez to nie opadają.

Suche powietrze sprawia, że wysuszają się nasze błony śluzowe, a więc tracimy naturalną barierę, powstrzymującą drobnoustroje przed wnikaniem do organizmu.

Niska wilgotność powietrza znacznie upośledza również zdolność płuc do usuwania wirusów, które już dostały się do organizmu.

Odpowiednia wilgotność powietrza w domu sprawia, że wirusy i inne drobnoustroje mają utrudnione zadanie i nie są tak „sprawne”.

Ponadto, gdy powietrze w pomieszczeniu jest suche, organizm próbuje się bronić, pobierając wodę z błon śluzowych i skóry, a w efekcie:

• skóra staje się sucha i wrażliwa,
• pojawiają się duszności i kaszel,
• nasilają się objawy alergii,
• zwiększa się podatność na infekcje.

Skutecznym rozwiązaniem, które nawilża powietrze w pokoju, jest ewaporacyjny nawilżacz powietrza. Takie urządzenie opiera swoje działanie na naturalnym procesie ewaporacji (parowania na chłodno). A skoro NaChłodno, to nam się to podoba! 😉

Zajrzyj na ranking nawilżaczy i wybierz swój numer 1. 👇

Zobacz ranking nawilżaczy powietrza

Nawilżacze ewaporacyjne zaciągają suche powietrze z pomieszczenia, a następnie przepuszczają przez zanurzony w wodzie filtr ewaporacyjny lub obrotowy dysk. [3]

2.2  Zbyt duża wilgotność powietrza — poważne dolegliwości i choroby

Kiedy poziom wilgotności względnej przez dłuższy czas wynosi więcej niż 60% to znak, że możesz mieć problem z wilgocią w domu. Wówczas na oknach skrapla się woda, w pokojach utrzymuje się nieprzyjemny zaduch, a w kuchni i łazience może pojawiać się pleśń. 

Duża wilgotność a zdrowie, czy jest jakieś powiązanie? Oczywiście. Wysoki poziom wilgotności zaburza komfort cieplny, negatywnie wpływa na samopoczucie i może prowadzić do rozwoju chorób.

Wynika to z faktu, że duża wilgotność powietrza i towarzysząca jej zazwyczaj słaba wentylacja sprzyjają rozwojowi roztoczy, grzybów i pleśni. 

Wzmagają one problemy alergików, mogą prowadzić do wystąpienia chorób układu oddechowego, a także zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się infekcji. Poza tym wysoka wilgotność może skutkować schorzeniami na tle reumatycznym. 

Alergikom pleśń potrafi skutecznie uprzykrzyć życie oraz spowodować poważne problemy zdrowotne.

Zbyt wilgotne powietrze może także przyczyniać się do szkód materialnych. Często ze ścian odpada farba lub tapeta, zawilgocone stają się meble oraz ubrania. 

2.3 Jak zmniejszyć wilgotność w mieszkaniu, a jakie metody omijać szerokim łukiem?

Zadbaj o prawidłową wentylację. Znalezienie i wyeliminowanie źródła wilgoci to podstawa. 

Należy rozważyć, czy problem wynika z wad konstrukcyjnych budynku, niedrożnych przewodów wentylacyjnych, czy może są to efekty zalania lub nieszczelności rur. 

Pomóc może regularne wietrzenie pomieszczeń. To jedna z nielicznych skutecznych metod domowych, która ma swoje ograniczenia.

Należy z niej  zrezygnować, gdy na dworze jest smog. Dodatkowo w zimie grozi to zbytnim wyziębieniem mieszkania – dlatego wietrzyć należy około 5 minut, kilka razy dziennie.

Nie należy wierzyć  w “wychwytywanie wody z powietrza” m.in. za pomocą:               

• ryżu;
• sody oczyszczonej;
• herbaty czarnej;
• żelu krzemionkowego;
• tanich pochłaniaczy wilgotności z substancją pochłaniającą wodę np. w postaci granulek, proszku lub tabletek;
• urządzenia z ogniwami Peltiera.

Skuteczność takich rozwiązań jest żadna. Ich wydajność w ciągu doby wynosi co najwyżej kilka, kilkanaście mililitrów, gdzie w przybliżeniu może być potrzeba wyciągnięcia z powietrza kilku litrów. 

Na portalach można znaleźć instrukcje, jak stworzyć domowy pochłaniacz wilgoci. Cena takich urządzeń jest niska, a ich skuteczność zerowa.

W pozbyciu się nadmiaru wilgoci pomoże osuszacz powietrza do pokoju. 

Wydajność osuszania takiego urządzenia może wynosić od kilku do kilkudziesięciu litrów na dobę, co na pewno pozwoli uzyskać optymalną wartość wilgotności względnej.

Zobacz ranking oczyszczaczy powietrza

W zależności od wydajności osuszania odwilżacz powietrza można stosować na różnych powierzchniach. Na rynku dostępne są modele, które sprawdzą się nawet w pomieszczeniach o powierzchni do 70 metrów kwadratowych. 

Warto jeszcze zaznaczyć, że często klimatyzator przenośny ma funkcję dedykowaną osuszaniu. Tryb osuszania w klimatyzacji jest zazwyczaj bardzo wydajny, klimatyzatory o dużej mocy mogą w ciągu doby wyciągnąć z powietrza od 20 do 50 litrów wody. 

To przydatna informacja dla wszystkich posiadaczy klimatyzatorów przenośnych lub dla tych, w których domach jest klimatyzacja ścienna.

Jeśli chcesz kupić urządzenie do osuszania powietrza, to rozważ zakup wielozadaniowego klimatyzatora przenośnego, który poza osuszaniem może chłodzić, grzać, a niekiedy nawet oczyszczać powietrze (np. klimatyzator przenośny Fersk Vind 2 WIFI HEPA).  

Fersk Vind 2 WI-Fi HEPA

Cena: 2 299 zł. Do metrażu: 43 m²

Zalety

• 5 funkcji w 1 urządzeniu
• Filtr HEPA, zapewnia skuteczne oczyszczanie powietrza z alergenów, smogu, wirusów i bakterii
• Dobra relacja ceny do mocy chłodniczej
• Akcesoria montażowe w zestawie (uszczelka okienna)
• Możliwość sterowania przez Wi-Fi.

Wady

• Ograniczona liczba kanałów sprzedaży

Kup w sklepie


Sprawdź recenzję

*Klikając — Kup w sklepie, zostaniesz przeniesiony na stronę zewnętrzną.

2.4 Jak sprawdzić wilgotność powietrza w domu?

Pomiaru wilgotności powietrza dokonuje się za pomocą wilgotnościomierza, najczęściej higrometru. Kupimy go w każdym sklepie z artykułami budowlanymi, a jego zakup nie wymaga dużego wydatku finansowego – ceny zaczynają się od kilkunastu złotych za najprostsze urządzenie. 

Do wyboru mamy m.in.: 

• elektroniczny, najbardziej precyzyjny wśród higrometrów, często posiadający wiele dodatkowych funkcji (np. stację pogodową), wskazując nie tylko poziom wilgotności powietrza, ale i temperaturę wewnątrz i na zewnątrz oraz prognozę pogody w formie graficznej;
• higrometr włosowy, w którym włosie zmienia swoje rozmiary pod wpływem wilgotności powietrza;
• kondensacyjny, wykorzystujący parę wodną;

Warto posiadać w domu higrometr, który ułatwia kontrolowanie wilgotności. Wpływ na nią mają codzienne czynności, takie jak kąpiel czy gotowanie, jak również aktualne warunki pogodowe panujące za oknem.

3. Komfort cieplny – co to takiego?

Komfortem cieplnym nazywamy stan, w którym człowiek nie odczuwa ani gorąca, ani zimna. Bezpośrednio wpływa na to temperatura otoczenia. Równorzędnym czynnikiem jest wilgotność — jej zmiana powoduje różną reakcję organizmu na tę samą temperaturę. Większa wilgotność to bardziej odczuwalne ciepło.

Dlatego należy dążyć do zachowania optymalnego bilansu cieplnego przy odpowiednich warunkach otoczenia (tzw. mikroklimat pomieszczenia).

Mikroklimat pomieszczenia określa właśnie, jakie są warunki cieplno-wilgotnościowe. Oprócz tych dwóch parametrów do jego oceny brana jest pod uwagę prędkość strumienia powietrza, jego jakość i świeżość.

Ten aspekt można także rozpatrywać pod kątem higieny i zdrowia człowieka. Oprócz wspomnianych parametrów bierze się wtedy pod uwagę: 

• natężenie hałasu;
• natężenie światła;
• jonizację powietrza;
• wyposażenie pomieszczenia.

Podsumowanie

Temperatura i wilgotność to główne parametry powietrza, które są ze sobą połączone – to ich wzajemny stosunek wpływa bezpośrednio na komfort naszego życia.

Warto pamiętać o optymalnym rozkładzie temperatur w każdym z pomieszczeń mieszkalnych, które różnią się ze względu na odmienne funkcje, jakie spełnia każde z pomieszczeń.

Gdy jest nam zbyt ciepło lub zbyt zimno, odczuwamy nie tylko dyskomfort, ale może się to przekładać na nasze codzienne funkcjonowanie oraz zdrowie.

Pierwsze badania nad pojęciem komfortu cieplnego przeprowadził duński naukowiec Ole Fanger.

Potwierdził on, że określenie uczucia komfortu jest trudne i indywidualne – zależy od wielu czynników, w tym od wieku oraz płci.

Jednak zgodnie z ustaleniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), istnieją optymalne przedziały dla wartości temperatury oraz wilgotności powietrza, które pomagają zachować dobre zdrowie i samopoczucie. 

Źródła:

1. https://www.researchgate.net/publication/5488139_Forty_years_of_Fanger’s_model_of_thermal_comfort_Comfort_for_all
2. https://www.condair.com/humidity-health-wellbeing/dry-air-and-airborne-infection
3. https://ranking-oczyszczaczy.pl/poradnik-czystego-powietrza/nawilzacz-ewaporacyjny-parowy-ultradzwiekowy/

FAQ

Czy 21 stopni to ciepło w domu?

Jest to temperatura, która mieści się w tolerancji dla optymalnej temperatury (22°C), natomiast w kuchni i w sypialni może  ona dawać odczucie zbytniego ciepła. Dlatego w tych pomieszczeniach należy zadbać odpowiednio o  temperaturę: 19 i 20°C. W przypadku łazienki jest odwrotna sytuacja – istnieje niedomiar ciepła przy 21°C.  Dla naszego komfortu cieplnego po kąpieli czy prysznicu powinniśmy przebywać w temperaturze 24°C.

Jaka temperatura w domu zimą?

Temperatura w domu dla każdej pory roku powinna być taka sama, także w zimie. W pokoju najlepiej, jeśli oscyluje wokół 22°C. Należy dbać o swoje zdrowie i nie dopuszczać do przegrzania ani wychłodzenia organizmu. Tak samo wilgotność powinna być optymalna (40 – 60%RH), bo te dwa czynniki są pochodną naszego dobrego albo złego samopoczucia.

Jaka jest minimalna temperatura w mieszkaniu? Przepisy i regulacje prawne

Zgodnie  z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 15 stycznia 2007 w rozdziale 4 § 134 określono, że minimalna temperatura między innymi dla pokoi oraz kuchni powinna wynosić 20°C Celsjusza oraz 24°C dla łazienek.

Jak zapewnić w domu optymalną temperaturę i wilgotność?

Utrzymanie obu parametrów na właściwym poziomie jest trudnym zadaniem, dlatego jednym z najlepszych rozwiązań jest korzystanie z urządzeń wspomagających, takich jak klimatyzatory, również te z funkcją osuszania powietrza, lub w zależności od potrzeb – nawilżacze powietrza.

Jaka jest optymalna wilgotność w domu?

Optymalna wilgotność względna powinna mieścić  się w granicach 40-60% – taki przedział jest najkorzystniejszy nie tylko dla człowieka, ale i dla mebli, podłóg czy książek.

Jak nawilżyć powietrze w domu?

Odpowiednim urządzeniem jest nawilżacz ewaporacyjny, który oprócz skutecznego nawilżania w znacznym stopniu filtruje powietrze.

Przy jakiej wilgotności pojawia się grzyb?

Wysoka wilgotność to idealne warunki do rozwoju grzybów w postaci pleśni. Ważnym elementem, który ma wpływ na wzrost ich zarodników, są m.in. wilgotne ściany i naroża. Występuje tutaj  zjawisko  wykraplania się wody na tych powierzchniach – do jego zaistnienia  potrzebna jest odpowiednio niższa temperatura od otoczenia i wilgotność (tak zwany punkt rosy).

Jak zlikwidować wilgoć w domu i co na wilgoć w domu?

Wilgoć w domu pojawia się głównie z powodu złej wentylacji. Jeśli jest to możliwe, należy ją usprawnić. W innym przypadku najlepszym rozwiązaniem dla warunków mieszkaniowych jest zaopatrzenie się w kondensacyjny osuszacz powietrza.

Pochłaniacz wilgoci – czy warto?

Jest to produkt pod każdą postacią niespełniający swojego głównego zadania – obniżenia ilości wody w powietrzu do akceptowalnego, optymalnego poziomu. 

Jaka jest najzdrowsza temperatura w domu?

Zdrowa i komfortowa temperatura w pokoju to 22°C. W kuchni wystarczy tylko 19°C ze względu na dodatkowe dogrzewanie pomieszczenia za sprawą gotowania. Natomiast w łazience to 24°C – mokra osoba potrzebuje wyższej temperatury wokół siebie, aby nie marznąć. W czasie snu kołdra pełni funkcję izolacji, dlatego w sypialni warto dla zdrowia utrzymywać 18°C.

Czy pochłaniacz wilgotności działa?

Nie, jego wydajność jest zbyt mała, aby obniżyć wilgotność w domu. Aby poradzić sobie z tym problemem, należy zaopatrzyć się w elektryczne urządzenia, takie jak osuszacz kondensacyjny lub klimatyzacja z funkcją osuszania.

Jaka temperatura w domu dla dziecka?

W szczególności małe dzieci są wrażliwe na przebywanie w pomieszczeniu o nieodpowiedniej dla nich temperaturze. Dbając  o ich zdrowie, starajmy się, aby przebywały w pokoju, który ma  20 – 22°C. W nocy temperatura powinna spaść do 19 – 18°C.

Wilgotność w domu 75%RH co oznacza?

Tak wysoka wilgotność w domu powinna budzić niepokój. Niezdrowo jest przebywać w takim otoczeniu, w szczególności dotyczy to małych dzieci oraz osób starszych. Mogą pojawić się problemy z wydolnością organizmu i z oddychaniem. Na domiar złego tak duża wilgoć jest idealnym środowiskiem do rozwoju pleśni, która doprowadza do astmy oraz alergii. Dlatego niezwłocznie należy zlokalizować przyczynę i unormować wilgotność na poziomie 40 – 60%.

Zobacz także:

Tani klimatyzator pokojowy – co będzie skuteczne?

Poradniki
Klimatyzator pokojowy oznacza klimatyzator stacjonarny lub klimatyzator przenośny. Prócz nich występują również klimatyzery. Sprawdź który z nich wybrać.

Optymalna temperatura i wilgotność powietrza w mieszkaniu

Poradniki
Temperatura i wilgotność powietrza w mieszkaniu mają ogromne znaczenie dla naszego samopoczucia, komfortu i zdrowia. Szkodliwe są zarówno przegrzanie organizmu oraz oddychanie zbyt suchym powietrzem, jak i zbyt niska temperatura…